Ăn Gì Để Giảm Đau Viêm Loét Dạ Dày? Biết Ngay Những Thực Phẩm Này

Bệnh viêm loét dạ dày là một tình trạng sức khỏe khá phổ biến, đặc biệt ở những người trong độ tuổi từ 30 đến 50. Đây là giai đoạn mà nhiều người bắt đầu trải qua những áp lực trong công việc và cuộc sống, dẫn đến thói quen ăn uống không lành mạnh và căng thẳng, tạo điều kiện cho bệnh này phát triển.

Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, viêm loét dạ dày có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như chảy máu dạ dày, thủng dạ dày hoặc thậm chí ung thư dạ dày, gây nguy hại không nhỏ đến sức khỏe và đời sống của người bệnh.

Vì vậy, việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị bệnh viêm loét dạ dày là rất quan trọng. Hãy cùng Bs Huyền khám phá thêm thông tin chi tiết về căn bệnh này và những biện pháp phòng ngừa hiệu quả thông qua bài viết này, giúp bạn có nhiều kiến thức hơn trong việc chăm sóc sức khỏe của bản thân.

1. Bệnh viêm loét dạ dày là gì?

Viêm loét dạ dày là một bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến niêm mạc của dạ dày, biểu hiện bằng tình trạng tổn thương, viêm sưng và dần dần hình thành các vết loét trên bề mặt niêm mạc này. Bệnh này được phân chia thành hai loại chính: viêm loét dạ dày cấp tính và viêm loét dạ dày mãn tính.

• Viêm loét dạ dày cấp tính: Đặc trưng bởi sự xuất hiện đột ngột của các triệu chứng sưng viêm tại niêm mạc dạ dày, ở dạng cơn đau dữ dội kéo dài trong thời gian ngắn. Những cơn đau này có thể xảy ra bất kỳ lúc nào và thường khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và lo lắng.
• Viêm loét dạ dày mãn tính: Đây là giai đoạn nghiêm trọng hơn, khi tình trạng axit dạ dày đã bị nhiễm trùng và các tổn thương đã lan rộng ra. Ở giai đoạn này, người bệnh có nguy cơ gặp phải những biến chứng nghiêm trọng hơn như xuất huyết dạ dày, nguy cơ thủng dạ dày, ung thư dạ dày, viêm teo dạ dày hoặc viêm nhiễm lan ra các cơ quan lân cận.

2. Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm loét dạ dày

Các dấu hiệu của bệnh viêm loét dạ dày rất đa dạng và có thể khác nhau tùy vào từng người. Triệu chứng phổ biến nhất mà người bệnh gặp phải chính là cảm giác nóng rát, cồn cào và đau đớn ở vùng thượng vị, tức là khu vực nằm ngay trên rốn. Các cơn đau này thường trở nên dữ dội hơn khi dạ dày ở trong tình trạng trống rỗng, không có thức ăn để tiêu hóa.

Thời gian kéo dài của những cơn đau này cũng rất khác nhau, từ vài phút cho đến vài giờ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm loét dạ dày mà người bệnh đang phải đối mặt. Việc nhận diện sớm những dấu hiệu này có vai trò rất quan trọng trong việc điều trị kịp thời và hiệu quả, giúp ngăn ngừa những biến chứng không mong muốn có thể xảy ra.

3. Nguyên nhân gây ra bệnh viêm loét dạ dày

Bệnh viêm loét dạ dày có thể được hình thành do nhiều yếu tố khác nhau. Trong số đó, hai nguyên nhân chính thường gặp là:

Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP)

Vi khuẩn HP được xác định là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm loét dạ dày. Chúng xâm nhập vào và sinh sống trong lớp nhầy của niêm mạc dạ dày. Trong trạng thái bình thường, khuẩn HP thường không gây hại, tuy nhiên khi chúng hoạt động, chúng sẽ sản sinh ra độc tố, gây tổn thương cho niêm mạc dạ dày, khiến cho lớp bên trong bị kích thích, viêm và dẫn đến hình thành vết loét.

Sử dụng lâu dài thuốc chống viêm không steroid (NSAID)

Việc lạm dụng các loại thuốc giảm đau, kháng viêm như aspirin, ibuprofen, naproxen hay diclofenac có thể gây hại cho dạ dày. Những loại thuốc này làm ức chế quá trình tổng hợp prostaglandin, một chất có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ niêm mạc dạ dày, từ đó làm cho dạ dày trở nên dễ bị viêm và loét hơn.

Bên cạnh hai nguyên nhân chính nêu trên, có một số yếu tố nguy cơ khác cũng cần được lưu ý:

• Chế độ ăn uống không hợp lý: Việc ăn uống không đúng giờ, thường xuyên bỏ bữa, ăn đêm, hoặc ăn nhanh mà không nhai kỹ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, hay các món ăn sống, cũng như đồ ăn cay, nóng, chua và thiếu đạm, vitamin cần thiết có thể dẫn đến tình trạng viêm loét.
• Sử dụng chất kích thích và đồ uống có cồn: Thói quen hút thuốc lá và uống rượu bia một cách thái quá không chỉ gây hại cho sức khỏe mà còn làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày.
• Căng thẳng và stress: Những người thường xuyên phải chịu đựng các tác động của stress hay lo âu có nguy cơ cao mắc viêm loét dạ dày hơn so với những người khác, vì căng thẳng có thể làm suy giảm hệ miễn dịch và làm rối loạn quá trình tiêu hóa, ảnh hưởng đến hoạt động của dạ dày và làm gia tăng nguy cơ hình thành vết loét.

4. Thực phẩm phù hợp cho người bị viêm loét dạ dày

Những thực phẩm nên tiêu thụ

• Sữa và trứng: Các loại thực phẩm này giúp trung hòa acid trong dạ dày, giảm đau hiệu quả và tạo cảm giác dễ chịu cho người bệnh.
• Thực phẩm giàu protein: Thịt và cá nạc là những lựa chọn tốt, nhưng nên chế biến bằng cách luộc hoặc hấp để dễ tiêu hóa hơn.
• Thực phẩm ít hương vị: Các món như cơm mềm, bánh mì, cháo hay khoai củ có thể giúp giảm co thắt dạ dày và hạn chế sản xuất dịch vị, từ đó tăng cường quá trình hồi phục.
• Dầu ăn sống: Sử dụng một lượng nhỏ có thể làm giảm sự bài tiết dịch vị. Bạn có thể trộn dầu với rau quả để tạo thành món ăn dễ tiêu hóa hơn.
• Hỗn hợp nghệ và mật ong: Đây là một phương pháp y học cổ truyền hiệu quả để hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày. Nghệ có tác dụng giảm viêm, điều chỉnh sản xuất dịch vị và làm kiềm hóa độ acid, trong khi mật ong giúp cân bằng nồng độ acid trong dạ dày, tránh làm kích thích niêm mạc.
• Ngũ cốc và rau củ: Các loại rau củ có màu đỏ và xanh đậm chứa nhiều vitamin A, B, D, K, acid folic, canxi, sắt, kẽm và magie rất cần thiết. Tăng cường những thực phẩm này trong khẩu phần ăn giúp cải thiện tình trạng thiếu hụt vitamin và khoáng chất do chức năng tiêu hóa gặp vấn đề.
• Rau như bông cải xanh, súp lơ và đậu bắp: Những loại rau này có chứa các chất chống oxy hóa, có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn H.pylori và làm giảm tình trạng viêm dạ dày, giúp ngăn ngừa hình thành vết loét.
• Nước trái cây: Một số loại nước trái cây như nước dừa và nước ép táo cũng giúp ngăn ngừa viêm dạ dày hiệu quả.

Những thực phẩm cần tránh

• Thực phẩm có hương vị đậm: Những món như thịt quay, rán, nướng, hay thịt và cá ướp muối thường chứa nhiều dầu mỡ và nên được hạn chế.
• Thực phẩm chế biến sẵn: Các món như dăm bông, lạp xưởng, xúc xích cùng các loại nước sốt hay thức ăn nấu sẵn cũng không nên được sử dụng.
• Thực phẩm gây tăng acid dạ dày: Trái cây có vị chua như cam, chanh, quýt, xoài hay các sản phẩm như dấm và mẻ cần phải tránh xa.
• Thực phẩm sinh hơi và gây chướng bụng: Các món như giá đỗ, dưa cà muối, hành, hẹ và các loại nước có gas không phù hợp cho người bệnh.
• Thực phẩm có khả năng gây tổn thương niêm mạc dạ dày: Rượu, bia, thuốc lá, cà phê, trà đặc, cùng các loại rau củ già và gia vị cay như tiêu, ớt, gừng cũng nên được hạn chế tối đa.

5. Một số lưu ý quan trọng cho người bị bệnh viêm loét dạ dày:

Để giúp quá trình tiêu hóa trở nên dễ dàng hơn cho những người đang bị đau dạ dày, việc chế biến và cung cấp thức ăn cần được chú ý đặc biệt. Thức ăn nên được thái nhỏ và nấu chín một cách kỹ lưỡng, nên ưu tiên chế biến bằng phương pháp luộc hoặc hấp. Các món ăn mềm dễ nuốt không chỉ giúp hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả hơn mà còn hơn hẳn so với các món xào hoặc rán, vốn có thể gây áp lực cho dạ dày.

Bên cạnh việc chế biến, bạn cũng nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày. Cách này sẽ giúp dạ dày có thời gian tiếp nhận thức ăn, từ đó có thể thường xuyên trung hòa acid. Việc ăn chậm rãi, nhai kỹ không chỉ giúp các hạt thức ăn nhỏ lại mà còn kích thích sự bài tiết nước bọt, làm cho quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn. Đồng thời, nên tránh thói quen vừa ăn vừa làm các hoạt động khác như đọc sách, xem phim hay lướt internet, vì những điều này có thể làm giảm tập trung và ảnh hưởng tới khả năng tiêu hóa.

Cần lưu ý rằng không nên để dạ dày quá đói, khi bụng rỗng có thể làm gia tăng cơn co bóp mạnh. Tình trạng này không chỉ gây cơn đau mà còn nguy hiểm đến mức có thể dẫn đến chảy máu dạ dày. Ngược lại, ăn quá no cung cấp lượng lớn thức ăn sẽ làm dạ dày căng to, làm giảm hiệu quả co bóp và ảnh hưởng đến quá trình nhào trộn thức ăn, có thể gây đau đớn cho người bệnh.

Ngoài ra, cần tránh ăn những loại thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh. Những nhiệt độ cực đoan này đều có thể gây co bóp mạnh trong dạ dày, gây khó chịu và đau đớn. Thực phẩm có nhiệt độ ấm khoảng từ 40-50 độ C được cho là lý tưởng cho tiêu hóa và hấp thụ.

Cuối cùng, chế độ ăn uống cũng cần phải chú ý đến độ đặc và lỏng của thức ăn. Không nên ăn quá đặc, vì điều này sẽ khiến cho dịch vị khó thấm vào khối thức ăn, làm cho quá trình tiêu hóa kém hiệu quả. Mặt khác, ăn quá lỏng hoặc quá nhiều nước cũng có thể làm pha loãng dịch vị, khiến cho khả năng tiêu hóa giảm đi rõ rệt. Do vậy, việc cân bằng độ đặc và lỏng trong bữa ăn là rất quan trọng để hỗ trợ sức khỏe dạ dày.

Bài viết này nhằm giúp bạn hiểu được chế độ ăn uống hợp lý có vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh viêm loét dạ dày, ngăn ngừa cơn đau và cải thiện tình trạng tiêu hoá, dinh dưỡng cho người bệnh. 

Do đó bên cạnh việc tuân thủ điều trị, bạn cần phải có kế hoạch ăn uống phù hợp trong mỗi bữa ăn để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất.

Mọi người còn có câu hỏi thắc mắc nào thì inbox để Bs Huyền tư vấn trực tiếp luôn nhé!

Liên hệ với Bác sĩ Huyền :

1. Facebook:  Bs Huyền
2. Website: bshuyen.vn
3. Youtube: Bác sĩ Huyền
4. Tiktok: Bác sĩ Huyền
5. Email hợp tác: dr.huyenvn@gmail.com