Cholesterol Tăng Cao, chủ đề ngày hôm này Bs Huyền cùng mọi người tìm hiểu. 7 nguyên nhân chính gây ra tình trạng này – một yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Hiểu rõ nguyên nhân là bước đầu để phòng tránh tình trạng này.
Mọi người hãy cùng Bs Huyền xem hết bài viết nhé!
1. Chế độ ăn uống không lành mạnh Cholesterol tăng cao
Nguyên nhân phổ biến nhất là chế độ ăn uống nhiều chất béo xấu và đường tinh luyện.
- Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa là hai loại chất béo đặc biệt có hại cho sức khỏe tim mạch. Chúng được tìm thấy trong các sản phẩm từ động vật như thịt đỏ, bơ, sữa nguyên chất, và trong thức ăn nhanh, bánh kẹo, đồ chiên rán. Khi tiêu thụ quá nhiều những thực phẩm này, lượng cholesterol LDL – được gọi là cholesterol xấu – tăng lên trong máu, dễ dẫn đến hình thành mảng xơ vữa trong động mạch.
- Đường và tinh bột cũng đóng góp vào việc tăng cholesterol xấu. Đặc biệt, tiêu thụ quá nhiều đường làm tăng mức triglyceride, một dạng chất béo khác trong máu, góp phần gây xơ vữa động mạch và các bệnh tim mạch.
2. Thiếu hoạt động thể chất
Lối sống ít vận động là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây rối loạn mỡ máu, trong đó có việc cholesterol tăng cao. Khi không vận động đủ, cơ thể sẽ không sử dụng hết năng lượng tiêu thụ, dẫn đến tích tụ mỡ thừa và làm tăng mức LDL trong máu. Đồng thời, HDL – loại cholesterol tốt giúp loại bỏ cholesterol xấu – cũng giảm đi.
Tập thể dục đều đặn giúp tăng mức HDL và giảm LDL, do đó việc thiếu hoạt động thể chất không chỉ làm tăng nguy cơ cao mà còn gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác.
3. Thừa cân và béo phì
Thừa cân và béo phì là yếu tố trực tiếp dẫn đến cholesterol cao. Khi lượng mỡ trong cơ thể tăng lên, đặc biệt là mỡ nội tạng, nó sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo. Điều này làm tăng mức LDL và triglyceride trong máu, gây rối loạn lipid máu.
Ngoài ra, béo phì còn làm giảm độ nhạy của cơ thể đối với insulin, dẫn đến kháng insulin, một yếu tố góp phần vào sự gia tăng mức triglyceride và giảm HDL.
4. Yếu tố di truyền
Di truyền đóng một vai trò không nhỏ trong việc quyết định mức cholesterol của một người. Một số người sinh ra đã mang gen di truyền gây rối loạn lipid máu, khiến cơ thể sản sinh ra quá nhiều cholesterol LDL hoặc không thể loại bỏ LDL một cách hiệu quả. Tình trạng này được gọi là rối loạn lipid máu di truyền.
Những người mắc bệnh này thường có mức cholesterol rất cao ngay cả khi họ duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn. Trong những trường hợp này, việc sử dụng thuốc hạ cholesterol là cần thiết để kiểm soát tình trạng bệnh.
5. Hút thuốc lá
Hút thuốc lá là một thói quen có hại không chỉ ảnh hưởng đến phổi mà còn làm xấu đi tình trạng mỡ máu. Hút thuốc lá làm giảm HDL cholesterol, gây hại cho quá trình loại bỏ cholesterol LDL ra khỏi máu, đồng thời thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch.
Không những thế, các hóa chất trong thuốc lá gây viêm mạch máu, làm tổn thương thành động mạch và tạo điều kiện cho cholesterol LDL tích tụ, hình thành mảng bám xơ vữa nhanh chóng hơn.
6. Tiểu đường và rối loạn chuyển hóa
Bệnh nhân mắc tiểu đường thường có nguy cơ cao bị cholesterol tăng , đặc biệt là tăng triglyceride và LDL cholesterol. Đối với những người mắc bệnh tiểu đường loại 2, tình trạng kháng insulin khiến cơ thể khó khăn hơn trong việc kiểm soát lượng đường và chất béo trong máu, dẫn đến rối loạn lipid máu.
Hội chứng chuyển hóa, một tập hợp các yếu tố nguy cơ bao gồm béo phì, huyết áp cao, đường máu cao, và triglyceride cao, cũng là nguyên nhân chính gây ra cholesterol tăng cao.
7. Tuổi tác và giới tính
Khi tuổi càng cao, cơ thể có xu hướng sản xuất nhiều cholesterol LDL hơn và khó loại bỏ chúng khỏi máu. Đối với phụ nữ, sau thời kỳ mãn kinh, mức LDL thường tăng do sự suy giảm hormone estrogen, một chất có vai trò bảo vệ tim mạch.
Trong khi đó, nam giới thường có mức cholesterol cao hơn phụ nữ từ khi còn trẻ, do vậy họ có nguy cơ mắc bệnh tim mạch sớm hơn.
8. Sử dụng một số loại thuốc
Một số loại thuốc điều trị bệnh khác có thể làm tăng mức cholesterol trong máu. Các loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn beta (dùng trong điều trị tăng huyết áp), hoặc thuốc điều trị HIV đều có thể tác động xấu đến mức mỡ máu.
Ngoài ra, thuốc tránh thai hoặc liệu pháp hormone thay thế ở phụ nữ cũng có thể làm thay đổi mức cholesterol, đặc biệt là tăng triglyceride.
9. Căng thẳng và stress
Căng thẳng kéo dài có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe, trong đó có việc làm tăng mức cholesterol. Khi bạn bị căng thẳng, cơ thể sẽ sản xuất cortisol và các hormone stress khác, có thể làm tăng lượng mỡ trong máu, bao gồm cả LDL.
Ngoài ra, những người bị căng thẳng thường dễ tìm đến các thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn nhiều đồ chiên rán, thức ăn nhanh, đồ ngọt – tất cả đều là yếu tố làm tăng mức cholesterol.
Cholesterol tăng cao là kết quả của nhiều nguyên nhân khác nhau, từ chế độ ăn uống, lối sống, đến yếu tố di truyền và bệnh lý. Để kiểm soát và phòng ngừa tình trạng này, điều quan trọng là phải nhận diện được các nguyên nhân và thay đổi lối sống một cách tích cực, đồng thời kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về cholesterol.
Mọi người còn có câu hỏi thắc mắc nào thì inbox để Bs Huyền tư vấn trực tiếp luôn nhé!
Liên hệ với Bác sĩ Huyền :
- Facebook: Bs Huyền
- Website: bshuyen.vn
- Youtube: Bác sĩ Huyền
- Tiktok: Bác sĩ Huyền
- Email hợp tác: dr.huyenvn@gmail.com