Bệnh mỡ máu cao đang là vấn đề sức khỏe được nhiều người quan tâm đến. Hiện nay mỡ máu cao không chỉ là bệnh thường gặp ở người già, mà nó đang dần có xu hướng trẻ hóa, do thói quen sinh hoạt và lối sống thiếu khoa học.
Biết rõ về bệnh mỡ máu cao để có thể phòng ngừa và điều trị mỡ máu cao kịp thời, hiệu quả giúp cải thiện tình trạng bệnh và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Cùng Bs Huyền tìm hiểu chi tiết hơn qua bài viết này nhé!
1. Mỡ máu cao là gì?
Mỡ máu cao hay còn gọi là máu nhiễm mỡ là tình trạng rối loạn lipid máu, gia tăng cholesterol xấu có hại cho cơ thể và làm giảm lượng cholesterol tốt có lợi cho cơ thể.
Thông thường mỗi người có một tỷ lệ mỡ máu nhất định. Tỷ lệ này được đánh giá bằng các chỉ số xét nghiệm triglycerid, cholesterol, người bệnh sẽ được chẩn đoán mỡ máu cao khi các chỉ số mỡ máu của cơ thể vượt qua mức an toàn, cụ thể như sau:
– Cholesterol toàn phần > 6,2 mmol/L
– LDL-cholesterol >4,1 mmol/L
– Triglycerid > 2,3 mmol/L
– HDL-cholesterol < 1mmol/L.
Trong đó chỉ số cholesterol cao chính là điểm đặc trưng của tình trạng mỡ máu cao.
2. Nguyên nhân mỡ máu cao
Mỡ máu cao thường xảy ra với những người ở lứa tuổi trung niên. Tuy nhiên, hiện nay do ảnh hưởng của các thói quen sinh hoạt và lối sống thiếu khoa học nên độ tuổi bệnh nhân mắc bệnh mỡ máu cao có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Bệnh máu nhiễm mỡ có thể xảy ra do các nguyên nhân sau:
– Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học:
Nguyên nhân hàng đầu gây cao mỡ máu đó là việc sử dụng quá nhiều chất béo trong bữa ăn hằng ngày. Trong đó các loại thức ăn như thịt bò, thịt lợn, trứng, sữa… chứa nhiều chất béo bão hòa. Các loại thực phẩm đóng hộp, đồ ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh, đồ ăn chứa dầu dừa, dầu cọ, ca cao cũng có hàm lượng chất béo cao. Việc sử dụng thường xuyên những loại thực phẩm này chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nguy cơ mắc bệnh mỡ máu cao.
– Thừa cân- béo phì:
Thừa cân- béo phì sẽ làm tăng cao hàm lượng cholesterol trong máu. Đối với người thừa cân béo phì thì mỡ thường tập trung chủ yếu ở vùng bụng, ở vùng hông và đùi tương đối ít. Thừa cân béo phì khiến nồng độ LDL – cholesterol xấu tăng gây hại cho cơ thể và giảm nồng độ HDL – cholesterol có lợi tốt cho cơ thể từ đó dẫn đến nguy cơ bị máu nhiễm mỡ cao.
– Ảnh hưởng của tuổi tác và giới tính:
Ở nữ giới từ 15-45 tuổi thường có tỷ lệ triglyceride thấp hơn so với nam giới. Tuy nhiên, nồng độ triglyceride và cholesterol xấu ở nữ giới sẽ tăng cao khi họ bắt đầu bước vào tuổi mãn kinh điều này làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Do sự thay đổi của hormone Estrogen sẽ tác động đến quá trình chuyển hóa chất béo và ảnh hưởng trực tiếp đến các mạch máu trong cơ thể gây ra máu nhiễm mỡ.
– Lười vận động:
Khi cơ thể lười vận động, thiếu đi sự vận động của các cơ quan trong cơ thể, nồng độ lipoprotein xấu sẽ tăng và làm nồng độ cholesterol tốt sẽ giảm. Chính vì thế, việc ít vận động và thường xuyên nằm hoặc ngồi một chỗ có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc máu bị nhiễm mỡ tăng nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
– Thường xuyên căng thẳng, stress:
Tâm trạng thường xuyên căng thẳng, áp lực cũng là một trong những thủ phạm hành đầu gây máu nhiễm mỡ. Khi cơ thể bị mệt mỏi, stress lúc đó cơ thể có xu hướng ăn nhiều hơn và ít vận động, thường xuyên lười tập thể dục. Ngoài ra, một số người còn có thói quen sử dụng rượu bia, các chất kích thích để giúp giảm trạng thái căng thẳng, mệt mỏi điều này khiến cho nồng độ cholesterol trong máu tăng cao gây ra tình trạng máu nhiễm mỡ.
– Thường xuyên hút thuốc lá:
Hút thuốc lá là một thói quen cực kỳ có hại cho sức khỏe tim mạch. Nó không chỉ ảnh hưởng đến hệ hô hấp mà còn có tác động tiêu cực lên hệ thống lipid trong cơ thể, đặc biệt là giảm nồng độ cholesterol tốt, hay còn gọi là HDL -cholesterol. Hậu quả của việc giảm HDL – cholesterol là tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, gây ra tình trạng mỡ máu cao.
– Yếu tố di truyền:
Yếu tố di truyền cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ra tình trạng mỡ máu cao. Nếu trong gia đình có tiền sử về mỡ máu cao, chẳng hạn như ông bà, bố mẹ bị mắc bệnh mỡ máu cao, thì nguy cơ bạn cũng có nồng độ cholesterol cao hơn mức bình thường là rất cao. Yếu tố di truyền có thể làm cho lipid của bạn trở nên không ổn định, tăng nguy cơ mắc bệnh máu nhiễm mỡ.
3. Triệu chứng nhận biết bệnh máu nhiễm mỡ
Máu nhiễm mỡ thường không có các triệu chứng rõ ràng, gây khó khăn cho người bệnh trong việc nhận biết các dấu hiệu. Người bệnh chỉ nhận thấy khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc khi bệnh phát triển đến mức nghiêm trọng. Đặc biệt, các triệu chứng mỡ máu cao ở người trẻ thường tiến triển tương đối thầm lặng và khó phát hiện hơn so với người cao tuổi.
Các triệu chứng thông thường khi mắc bệnh rối loạn mỡ máu có thể xảy ra như đau đầu, chóng mặt, hiện tượng hoa mắt, cảm giác đau tức ngực, nhịp tim và hơi thở nhanh. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng hơn, có thể gây ra những hậu quả nguy hiểm như tăng huyết áp, đau tim và xơ vữa động mạch.
Một số các trường hợp đặc biệt có thể xuất hiện như có ban vàng dưới da, được nhận biết bằng việc da bị nổi lên những nốt phồng nhỏ, có bề mặt bóng loáng màu vàng, thường xuất hiện ở các vùng da mặt, khuỷu tay, bắp đùi, gót chân, lưng, ngực,… và có thể lớn đến kích thước bằng đầu ngón tay, thường không gây đau, ngứa hoặc khó chịu.
4. Biện pháp phòng tránh bệnh mỡ máu cao
Việc phát hiện sớm bệnh máu nhiễm mỡ có thể giúp người bệnh điều trị sớm hơn. Kịp thời thay đổi các chế độ ăn uống một cách có hệ thống và duy trì việc tập luyện thường xuyên để kiểm soát nồng độ mỡ trong máu. Nếu để bệnh tiến triển đến giai đoạn sau thì việc điều trị trở nên khó khăn và phức tạp hơn nhiều. Hơn nữa, rối loạn mỡ máu có thể tái phát nếu không được điều trị đúng cách và đủ thời gian.
Một số biện pháp bạn có thể thực hiện để phòng tránh bệnh máu nhiễm mỡ hiệu quả:
– Kiểm soát cân nặng của cơ thể và duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
– Hạn chế việc tiêu thụ các chất béo bão hòa trong bữa ăn hàng ngày, đặc biệt là trong thực phẩm như thịt lợn, thịt bò,…
– Ưu tiên sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều chất béo có lợi cho sức khỏe, chẳng hạn như hạt, cá, quả bơ.
– Tránh xa rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích gây hại cho sức khỏe.
– Tránh ăn quá nhiều đạm trong một bữa ăn, không nên ăn quá muộn vào buổi tối hoặc ăn quá nhiều trong một lần ăn, vì điều này có thể gây khó khăn cho việc tiêu hóa và dẫn đến tăng nồng độ cholesterol trong máu.
– Tăng cường ăn nhiều loại rau xanh và trái cây tươi trong chế độ ăn hàng ngày để bổ sung thêm chất xơ và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Trên đây là những chia sẻ của Bác sĩ Huyền về thế nào là mỡ máu cao, những nguyên nhân cũng như triệu chứng của máu nhiễm mỡ, từ đó có thể đưa ra được những biện pháp phù hợp để phòng tránh bệnh mỡ máu cao.
Nếu có điều gì thắc mắc cần giải đáp hãy liên hệ với Bs Huyền để được giải đáp trực tiếp nhé!
Liên hệ với Bác sĩ Huyền :
- Facebook: Bs Huyền
- Website: bshuyen.vn
- Youtube: Bác sĩ Huyền
- Tiktok: Bác sĩ Huyền
- Email hợp tác: dr.huyenvn@gmail.com