Nguyên Nhân Gây Đột Quỵ? Chắc sẽ rất nhiều người quan tâm về vấn đề này. Hôm nay, Bs Huyền xin chia sẻ với mọi người về các Nguyên Nhân Gây Đột Quỵ Và Phân Loại: Những Yếu Tố Nguy Cơ Cần Lưu Ý.
Đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong và tàn tật hàng đầu trên thế giới. Việc hiểu rõ nguyên nhân, phân loại, và yếu tố nguy cơ của đột quỵ không chỉ giúp phòng ngừa mà còn tăng cơ hội điều trị hiệu quả.
Bài viết này Bs Huyền sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các khía cạnh quan trọng của đột quỵ.
1. Đột Quỵ Là Gì?
Đột quỵ, hay tai biến mạch máu não, xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến một phần của não bị gián đoạn hoặc giảm đột ngột, khiến não không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng. Điều này dẫn đến tổn thương mô não chỉ trong vài phút. Nếu không được can thiệp kịp thời, đột quỵ có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề.
2. Nguyên Nhân Gây Đột Quỵ
Nguyên nhân chính của đột quỵ thường liên quan đến hai cơ chế chính: tắc nghẽn mạch máu (đột quỵ thiếu máu cục bộ) và vỡ mạch máu (đột quỵ xuất huyết).
2.1. Đột quỵ thiếu máu cục bộ (ischemic stroke)
Đây là loại đột quỵ phổ biến nhất, chiếm khoảng 85% các trường hợp. Nguyên nhân chính bao gồm:
- Cục máu đông: Hình thành trong mạch máu của não hoặc các mạch máu khác, cản trở lưu thông máu.
- Xơ vữa động mạch: Lớp mỡ tích tụ trong thành động mạch gây thu hẹp hoặc tắc nghẽn mạch máu.
2.2. Đột quỵ xuất huyết (hemorrhagic stroke)
Loại này chiếm khoảng 15% nhưng thường nguy hiểm hơn. Nguyên nhân bao gồm:
- Tăng huyết áp kéo dài: Làm suy yếu thành mạch máu, dẫn đến vỡ mạch máu.
- Phình động mạch: Thành động mạch não bị giãn phình, dễ vỡ khi gặp áp lực.
- Chấn thương não hoặc do các rối loạn đông máu.
3. Phân Loại Đột Quỵ
3.1. Đột quỵ thiếu máu cục bộ
- Nguyên nhân: Xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị chặn do cục máu đông hoặc mảng xơ vữa.
- Các loại nhỏ:
- Đột quỵ huyết khối: Cục máu đông hình thành ngay tại động mạch trong não.
- Đột quỵ tắc mạch: Cục máu đông từ nơi khác (thường từ tim) di chuyển và làm tắc mạch máu não.
3.2. Đột quỵ xuất huyết
- Nguyên nhân: Xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu và làm tổn thương mô não.
- Các loại nhỏ:
- Xuất huyết nội sọ: Máu chảy vào não.
- Xuất huyết dưới màng nhện: Máu chảy vào khoảng trống giữa não và lớp màng bảo vệ.
4. Yếu Tố Nguy Cơ Gây Đột Quỵ
Nhiều yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng bị đột quỵ. Một số có thể kiểm soát được, trong khi số khác liên quan đến di truyền hoặc tuổi tác.
4.1. Các yếu tố nguy cơ có thể kiểm soát
4.1.1. Cao huyết áp
- Ảnh hưởng: Là nguyên nhân hàng đầu của cả đột quỵ thiếu máu cục bộ và đột quỵ xuất huyết. Huyết áp cao làm tăng áp lực lên thành mạch máu, dễ dẫn đến xơ vữa động mạch hoặc vỡ mạch máu.
- Phòng ngừa: Theo dõi huyết áp thường xuyên, duy trì chế độ ăn ít muối và giảm căng thẳng.
4.1.2. Tiểu đường
- Ảnh hưởng: Tiểu đường làm tổn thương các mạch máu nhỏ và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Phòng ngừa: Kiểm soát lượng đường trong máu bằng chế độ ăn và tập thể dục.
4.1.3. Rối loạn lipid máu
- Ảnh hưởng: Cholesterol cao góp phần hình thành mảng xơ vữa, gây tắc nghẽn mạch máu.
- Phòng ngừa: Hạn chế thực phẩm giàu chất béo bão hòa và duy trì mức cholesterol hợp lý.
4.1.4. Lối sống không lành mạnh
- Hút thuốc lá: Nicotine làm co thắt mạch máu và tăng huyết áp.
- Uống rượu quá mức: Gây tăng huyết áp và tổn thương gan, dẫn đến rối loạn đông máu.
- Ít vận động: Làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường và rối loạn lipid máu.
4.2. Các yếu tố nguy cơ không thể kiểm soát
4.2.1. Tuổi tác
- Nguy cơ đột quỵ tăng dần theo tuổi, đặc biệt ở người trên 55 tuổi.
4.2.2. Giới tính
- Nam giới có nguy cơ đột quỵ cao hơn nữ giới, nhưng nữ giới thường có tiên lượng nặng hơn.
4.2.3. Di truyền
- Gia đình có tiền sử đột quỵ hoặc các bệnh tim mạch làm tăng nguy cơ.
4.2.4. Bệnh lý nền
- Các bệnh như rung nhĩ, hẹp van tim làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
5. Phòng Ngừa Đột Quỵ
Dựa trên các yếu tố nguy cơ đã được liệt kê, các biện pháp phòng ngừa đột quỵ bao gồm:
- Kiểm soát huyết áp: Sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp theo chỉ định bác sĩ.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn.
- Không hút thuốc và hạn chế rượu bia: Đây là các yếu tố nguy cơ hàng đầu, dễ kiểm soát.
- Quản lý bệnh nền: Tuân thủ điều trị nếu mắc bệnh tiểu đường, rối loạn lipid máu hoặc tim mạch.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ để can thiệp kịp thời.
Bs Huyền gửi chút lưu ý đến mọi người:
Hiểu rõ nguyên nhân, phân loại và yếu tố nguy cơ của đột quỵ giúp mỗi người nâng cao ý thức phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe. Đột quỵ không chỉ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho cá nhân mà còn ảnh hưởng lớn đến gia đình và xã hội. Hãy bắt đầu từ việc thay đổi lối sống, kiểm soát các yếu tố nguy cơ, và thường xuyên thăm khám bác sĩ để giảm thiểu nguy cơ mắc phải căn bệnh nguy hiểm này.
Mọi người còn có câu hỏi thắc mắc nào thì inbox để Bs Huyền tư vấn trực tiếp luôn nhé!
Liên hệ với Bác sĩ Huyền :
- Facebook: Bs Huyền
- Website: bshuyen.vn
- Youtube: Bác sĩ Huyền
- Tiktok: Bác sĩ Huyền
- Email hợp tác: dr.huyenvn@gmail.com